VGA là gì? Lịch sử phát triển của VGA

Trong thế giới máy tính, VGA là một thuật ngữ quen thuộc gắn liền với khả năng hiển thị hình ảnh. Để hiểu rõ VGA là gì và hành trình phát triển của nó, chúng ta hãy cùng khám phá qua bài viết dưới đây.

VGA là gì?

VGA (Video Graphics Array) là một chuẩn kết nối tín hiệu hình ảnh do IBM phát triển vào năm 1987. VGA thường được sử dụng để truyền hình ảnh từ máy tính đến màn hình.

Đọc thêm về: Tổng hợp các hãng sạc dự phòng tốt nhất hiện nay

Ngoài ra, tại Việt Nam, VGA còn là cách gọi thông dụng của card đồ họa. Đây là thiết bị chịu trách nhiệm xử lý hình ảnh và hiển thị trên màn hình máy tính. Card VGA có thể là loại tích hợp sẵn hoặc gắn rời nhằm phục vụ nhu cầu văn phòng, chơi game, thiết kế hay dựng phim.

Lịch sử phát triển của VGA

Vào năm 1987, VGA được IBM giới thiệu như một chuẩn hiển thị đồ họa mới dành cho dòng máy tính IBM PS/2. Vào thời bấy giờ thì đây là một bước tiến lớn hỗ trợ độ phân giải lên đến 640×480 pixel với 16 màu, hoặc 320×200 với 256 màu – vượt trội so với các chuẩn cũ như CGA hay EGA.

Từ đó, VGA nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn phổ biến trong ngành công nghiệp máy tính nhờ khả năng tương thích rộng và hiệu suất hiển thị tốt. Điển hình là trong suốt thập niên 1990 và đầu những năm 2000, cổng VGA được trang bị trên hầu hết các máy tính và màn hình.

Tuy nhiên, khi công nghệ kỹ thuật số ngày càng phát triển thì VGA dần bị thay thế bởi các giao tiếp hình ảnh mới như DVI, HDMI và DisplayPort. Dù đã lỗi thời về mặt công nghệ nhưng VGA vẫn còn xuất hiện trong một số thiết bị cũ, máy chiếu hoặc môi trường sử dụng chuyên biệt.

Các loại VGA phổ biến hiện nay

Hiện nay, VGA được chia làm hai loại chính là VGA onboard và VGA rời với mục đích sử dụng như sau:

• VGA onboard (tích hợp): Đây là loại card đồ họa tích hợp sẵn trong CPU hoặc trên mainboard (bo mạch chủ). Ưu điểm chính của nó là tiết kiệm chi phí, tiêu thụ điện năng thấp. VGA onboard phù hợp với các nhu cầu cơ bản như lướt web, xem phim, làm việc văn phòng. Bên cạnh đó, nhược điểm của VGA onboard chính là hiệu suất xử lý đồ họa yếu, không đủ sức chạy các phần mềm nặng như game 3D hay phần mềm thiết kế.
• VGA rời (card đồ họa rời): Đây là thiết bị phần cứng độc lập, gắn riêng vào máy tính qua khe cắm PCIe. Nó có hiệu suất cao, chuyên xử lý các tác vụ đồ họa nặng như thiết kế 3D, dựng phim, chơi game, AI, machine learning. Chính vì vậy, giá thành của VGA rời khá cao, tiêu thụ nhiều điện năng và thường yêu cầu hệ thống tản nhiệt tốt.

Cấu tạo của VGA

Một chiếc VGA rời (card đồ họa) hiện đại thường bao gồm các thành phần chính như:

• GPU (Graphics Processing Unit): Là “bộ não” của VGA, chuyên xử lý các tác vụ liên quan đến hình ảnh, đồ họa, video và các thuật toán phức tạp;
• VRAM (Video RAM): Bộ nhớ đồ họa dùng để lưu trữ dữ liệu hình ảnh tạm thời trong quá trình xử lý, giúp GPU hoạt động nhanh và mượt hơn. Thường thấy các chuẩn như GDDR5, GDDR6;
• Hệ thống tản nhiệt: Gồm quạt gió, ống đồng, hoặc tản nhiệt nước, có nhiệm vụ làm mát GPU trong quá trình hoạt động;
• PCB (Printed Circuit Board): Bo mạch in chứa các linh kiện điện tử và mạch kết nối giữa các bộ phận của VGA;
• Các cổng kết nối: Gồm HDMI, DisplayPort, DVI, hoặc cổng VGA (truyền thống) để xuất hình ảnh ra màn hình;
• Nguồn cấp điện: VGA rời cần nguồn phụ (thường từ 6-pin hoặc 8-pin), trong khi VGA onboard dùng điện từ mainboard.

Ứng dụng của VGA trong thực tế

Dưới đây là một số ứng dụng quan trọng của VGA trong thực tế mà các bạn có thể tham khảo:

• Ứng dụng trong máy tính văn phòng và học tập: Dùng để xử lý các tác vụ cơ bản như lướt web, soạn thảo văn bản, xem video, học online với chi phí thấp, tiết kiệm điện năng.
• VGA rời hỗ trợ đồ họa 3D, hình ảnh độ phân giải cao, tốc độ khung hình mượt mà giúp chơi các tựa game nặng, game thực tế ảo (VR), xem phim 4K, livestream…
• Các phần mềm như Photoshop, AutoCAD, Premiere, Blender… yêu cầu VGA mạnh để xử lý hình ảnh, video và mô hình 3D mượt mà;
• VGA chuyên nghiệp như dòng NVIDIA Quadro hay AMD Radeon Pro được sử dụng trong các máy trạm (workstation);
• Các trung tâm dữ liệu và phòng nghiên cứu thường dùng VGA như NVIDIA RTX, A100, H100…
• Cổng VGA (chuẩn analog) vẫn còn được sử dụng trong một số máy chiếu, tivi, hoặc camera giám sát đời cũ.

Cách chọn VGA phù hợp với nhu cầu

Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn lựa chọn đúng loại VGA cần dùng:

Tìm hiểu về: Cách chụp ảnh màn hình oppo đơn giản, dễ sử dụng cho tất cả các dòng máy

– Xác định rõ nhu cầu sử dụng của bản thân:

• Nếu dùng để làm việc văn phòng, học tập, xem phim thì VGA onboard là đủ, đã tích hợp trong CPU như Intel UHD, AMD Radeon Vega. Theo đó, bạn không cần đầu tư card rời, tiết kiệm điện và chi phí;
• Nếu dùng để chơi game thì bạn nên chọn VGA rời tầm trung trở lên như NVIDIA GTX 1660, RTX 3060 hoặc AMD RX 6600. Bên cạnh đó cần lưu ý độ phân giải màn hình, tần số quét (60Hz, 144Hz…) để chọn VGA tương xứng;
• Nếu dùng để thiết kế đồ họa, dựng phim, kiến trúc thì nên ưu tiên card có VRAM từ 6GB trở lên, ví dụ: RTX 3060, RTX 4060, AMD RX 6750 XT. Các dòng chuyên dụng như NVIDIA Quadro, AMD Radeon Pro cho máy trạm;
• Nêu dùng cho AI, machine learning, xử lý dữ liệu lớn thì bạn nên dùng các dòng VGA chuyên biệt như NVIDIA RTX 3090, 4090, hoặc A100, H100 (dành cho trung tâm dữ liệu, phòng lab).

– Bạn nên kiểm tra khả năng tương thích hệ thống

• Mainboard: phải có khe cắm PCIe phù hợp;
• Nguồn (PSU): cần đủ công suất và cổng cấp nguồn cho VGA (6-pin, 8-pin…);
• Kích thước case: đảm bảo VGA vừa với thùng máy (một số card dài, to và cần nhiều không gian);
• Màn hình: có cổng kết nối tương ứng (HDMI, DisplayPort…).

– Nên cân đối ngân sách của bản thân sao cho phù hợp với nhu cầu. Dưới đây là bảng gợi ý để bạn có thể tham khảo:

Bài viết trên đã cung cấp toàn bộ thông tin chi tiết nhằm giải đáp cho câu hỏi “VGA là gì? Lịch sử phát triển của VGA như thế nào?”. Từ một chuẩn kết nối hình ảnh phổ biến đến biểu tượng của card đồ họa, VGA đã đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của công nghệ hiển thị. Tuy rằng ngày nay nhiều công nghệ mới đã thay thế VGA nhưng đây vẫn là nền tảng không thể thiếu trong lịch sử ngành máy tính.